اگر اخیراً چند کیلو اضافه کرده‌اید و از رژیم‌های غذایی ناپایدار خسته شده‌اید، ممکن است به فکر استفاده از طب سنتی ایرانی (TIM) برای کاهش وزن باشید. طب سنتی ایران، یکی از قدیمی‌ترین شیوه‌های پزشکی جهان است. این علم باستانی شامل تکنیک‌هایی است که ثابت کرده‌اند مانند رژیم غذایی، به کاهش وزن کمک می‌کنند. در این مقاله برخی از گیاهان یا میوه‌های مهم برای کاهش وزن را معرفی می‌کنیم. با این حال، باید بدانید که این مواد غذایی، اثر طولانی مدت نخواهند داشت و در بعضی موارد شاید مجبور شوید روش جراحی را امتحان کنید. به همین منظور، برخی از تکنیک‌های جراحی نیز معرفی خواهند شد.
گیاهان و میوه‌ها برای لاغری
در طب سنتی داروهای ترکیبی و منفرد برای کمک به کاهش وزن وجود دارند. داروهای منحصر به فردی تحت عنوان کاهش‌دهنده اشتها نیز وجود دارند که در اینجا به معرفی برخی از آن‌ها می‌پردازیم.
زعفران
زعفران با نام علمی “Crocus sativus L” رشته‌هایی با رنگ قرمز تا زرد یا مایل به قرمز با بو و طعم مطبوع است. این گیاه دارای برگ‌های باریک و گل‌های آبی است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد. مقدار کمی زعفران برای تحریک ترشح معده و دوز بالای آن برای تحریک عضله رحم کاربرد دارد. در طب سنتی، از زعفران به عنوان محرک گوارشی استفاده می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که زعفران اثرات کاهش وزن دارد. این به آن دلیل است که مصرف زعفران به دلیل کاهش نیاز به دریافت کالری بیشتر، باعث افزایش متابولیسم بدن و چربی‌سوزی بیشتر، و در نهایت باعث کاهش وزن می‌شود. همچنین نشان داده شده است که زعفران با کاهش اشتها باعث کاهش وزن می‌شود. همانطور که بیان شد، طب سنتی، زعفران را به عنوان کاهنده اشتها پیشنهاد کرده است.
انجیر
انجیر با نام علمی “Ficus carica L” است و اطلاعاتی در مورد اثرات آن در دسترس نیست. از فرآورده‌های آن به عنوان داروی ملین استفاده می‌شود و البته این اثر ثابت نشده است. در طب سنتی، از انجیر در بسیاری از ناراحتی‌ها، در بیماری‌های گوارشی، درمان قولنج، کاهش اشتها و اسهال استفاده می‌شود. انجیر به هضم غذا و جذب بیشتر توسط بدن به ویژه در روزه‌داری کمک می‌کند. همچنین اشتها را کاهش می‌دهد، بنابراین درمان اشتها بوده و ملین است. در طب سنتی از آن به عنوان کاهنده اشتها یاد شده است؛ با این وجود، مطالعات پزشکی مدرن در مورد کاهش اشتها با انجیر هنوز کامل نشده است. اگرچه اثر این گیاه هم از نظر پزشکی و هم از نظر غیر دارویی به عنوان ملین استفاده می‌شود، اما این اثر از نظر پزشکی مدرن به اثبات نرسیده است و همچنان نیاز به بررسی بیشتر در مورد این میوه است.
پسته کوهی (وحشی)
پسته کوهی معطر با سطحی سبز تیره و لغزنده بوده که متعلق به گیاهی به نام”Pistacia atlantica ” است. پسته به طور کلی، برای درمان مشکلات گوارشی استفاده می‌شود و اثرات ضد هلیکوباکتر پیلوری دارد. راجع به پسته، تحقیقات بیشتری در مورد گونه “لنتیسکوس”(Lentiscus ) انجام شده است و تحقیقات کمتری در مورد گونه “آتلانتیکا” (Atlantica) صورت گرفته است. در طب سنتی، علت کاهش اشتها را ضعف در معده گزارش کرده‌اند؛ به همین دلیل استفاده از این نوع پسته، قبل از تکمیل مطالعات کاهش وزن منطقی نیست.
دانه خرفه
دانه خرفه یا تخم خرفه، سیاه دانه کوچکی است که از درختی با نام علمی “Portulaca olearacea L” به دست می‌آید. دانه خرفه به طور سنتی برای تصفیه خون، رفع التهابات داخلی، رفع سرفه، ضد اسکوربوت و به عنوان آرام بخش استفاده می‌شده است. در طب سنتی ایران، سال‌هاست که از این گیاه برای بیماری‌های گوارشی، بهبود معده و درمان اسهال و بواسیر استفاده می‌شود. همچنین دانه خرفه در طب سنتی ایران به عنوان کاهنده اشتها معرفی شده است. با وجود اثرات متعدد و فواید بالای دانه خرفه و سرعت رشد بالای این گیاه در ایران، مطالعات کمی روی این گیاه انجام شده است. به همین منظور، معقول به نظر می‌رسد که گیاه خرفه و دانه‌های آن را به عنوان یک متعادل کننده اشتها در طب سنتی بررسی کنیم.
کافور
کافور با نام علمی “Cinnamomum Camphora” یک درخت صمغ است. یعنی یک پودر جامد شفاف و ترد است. بوی بسیار تند و طعمی سوزنده دارد. کافور در طب سنتی ایران به عنوان داروی مؤثری برای هضم غذا پیشنهاد شده است، هضم غذا را متعادل کرده و عوامل اسهال را متوقف می‌کند، اما باید بدانید که اشتها را از بین می‌برد. در مطالعات پزشکی نوین، تأثیر کاهش اشتها بر کافور بررسی نشده است، بنابراین بهتر است مطالعات بیشتری در این زمینه صورت گیرد.
کدو حلوایی زمستانی
کدو حلوایی زمستانی با نام علمی “Cucurbita maxima Duchesne L” دارای دو نوع کدو سبز و کدوی رومی است. چربی خون را کاهش می‌دهد، پراکسیداسیون چربی را نیز کاهش می‌دهد و اثر ضد چاقی دارد. ضد یبوست بوده و دارای ارزش غذایی کمی می‌باشد و به سرعت از روده دفع می‌شود. برای درمان بواسیر توصیه می‌شود و به عنوان کاهنده اشتها محسوب می‌گردد. اثرات گوارشی کدو در مقالاتی مورد بحث قرار گرفته است که در آن‌ها از کدو به عنوان یک گیاه ضد چاقی با اثر قوی بر چربی یاد شده است. اما تنها در طب سنتی است که این نوع کدو حلوایی را به عنوان کاهنده اشتها معرفی می‌کنند ولی با این حال، نیاز به تحقیقات بیشتر می‌باشد.
مهر سلیمان
مهر سلیمان نام علمی”Polygnatum officinale All”دارد. این ریزوم‌های سخت و استخوانی به شکل لوله بوده، رنگ مایل به زرد داشته، بی بو بوده و طعمی خاص دارند. همچنین ابعاد آن به ضخامت نوک انگشت می‌باشد. طب سنتی، مهر سلیمان را ضد اشتها معرفی کرده است. مهر سلیمان دارای اسامی و خواص متعددی است، بنابراین با توجه به خاصیت ضد اشتها بودن آن در کتب طب سنتی ایران، بررسی بیشتر این گیاه، نیاز است.
روغن کرچک، پالما کریستی
گیاه روغنی کرچک با نام علمی “Ricinus communis L” دارای دانه‌های خاکستری یا قرمز رنگ به اندازه نخود است که در قسمت پشت، محدب و در سمت دیگر صاف است. این دانه‌ها دارای روغن فراوان هستند. طب سنتی آن را گیاهی تهوع‌آور و تضعیف کننده معده معرفی کرده است. گیاهی که برای کاهش اشتها استفاده می‌شود که البته در مقالات و تحقیقات جدید، این خاصیت ذکر نشده است. با توجه به اثرات سمی این گیاه، بررسی بیشتر روی این محصول توصیه می‌شود.
خشخاش (تریاک خشخاش)
نام علمی خشخاش “Papavera somniferum L” است. خشخاش از کپسول استوانه‌ای یا کروی شکل با دم برجسته و قسمت تاج مانند با شکل چتری تشکیل شده است. رنگ آن زرد است. مرفین یکی از مهم‌ترین مشتقات این گیاه و مسکن قوی است. طب سنتی، خشخاش را برای درمان اسهال توصیه می‌کند. از نظر طب سنتی، همچنین با خشخاش می‌توان التهاب معده را تسکین و تشنگی را برطرف کرد، و در عین حال، اشتها را کاهش داد. علیرغم ورود خشخاش در طب سنتی به عنوان کاهنده اشتها، در مقالات جدید علم نوین پزشکی به آن اشاره‌ای نشده است، علیرغم اینکه طب جدید به بیان اثرات این گیاه بر هضم غذا پرداخته است.
زنجبیل
برخی شواهد، بر اثربخشی زنجبیل در مدیریت چاقی، گواه می‌کنند. زنجبیل بر نحوه چربی سوزی بدن (ترموژنز)، هضم کربوهیدرات‌ها و استفاده از انسولین تأثیر می‌گذارد. دانشمندان می‌گویند که زنجبیل از جذب چربی در روده جلوگیری می‌کند و اشتها را کنترل می‌کند. در مجموع، زنجبیل میتواند به عنوان مکملی برای کاهش وزن شما مفید باشد. (منبع)
آناناس
آب آناناس حاوی آنزیمی به نام “بروملین” است. این آنزیم در آب آناناس یافت می‌شود و به سوخت و ساز پروتئین کمک می‌کند، که به نوبه خود باعث سوزاندن چربی شکم می‌شود. آناناس منبع غنی از فیبر است. (منبع)
قهوه
در کوتاه مدت، کافئین میتواند متابولیسم و چربی سوزی را افزایش دهد، اما پس از مدتی بدن افراد نسبت به اثرات آن خنثی شده و دیگر این فواید را احساس نمی‌کنند. اما حتی اگر قهوه در طولانی مدت باعث نشود کالری بیشتری مصرف کنید، باز هم این احتمال وجود دارد که اشتها را کم کند و به شما کمک کند کمتر غذا بخورید. (منبع)
چای سبز
چای سبز یکی دیگر از دمنوش‌هایی است که میتواند به طور موثر به کاهش وزن کمک کند. گیاه چای سبز، از زمان‌های قدیم در آسیا استفاده شده و اثرات کاهش وزن از خود نشان داده است. این ماده شامل کاتچین است، کاتچین‌ها در برخی از مطالعات به طور قابل توجهی وزن بدن را کاهش داده و به حفظ وزن سالم کمک کرده‌اند. (منبع)
چای بابونه
بابونه نه تنها باعث کاهش وزن می‌شود، بلکه تا حد زیادی کاهنده نفخ است. سرشار از کلسیم، پتاسیم و فلاونوئیدها بوده و نیز توانایی زیادی در سم زدایی از بدن دارد. یک فنجان چای بابونه داغ قبل از خواب میتواند به شما کمک کند تا خوابی آرام داشته باشید. همچنین این دمنوش میتواند برای کاهش وزن شما بسیار مفید باشد. (منبع)
آب گرم
دمای بدن ما دائما در حال تغییر است و زمانی که آب گرم می‌نوشیم متابولیسم بدن، بالا می‌رود. همین امر، باعث کاهش وزن می‌شود. چربی بدن هنگامی که آب گرم می‌نوشیم، به مولکول‌های ساده‌تری تجزیه شده که همین امر، سوزاندن آن‌ها را برای سیستم گوارشی ساده‌تر می‌کند. اگر می‌خواهید وزن خود را به طور طبیعی کاهش دهید، مقداری آب ولرم یا گرم بیشتری مصرف کنید. (منبع)
بهترین تکنیک برای لاغری
همانطور که تا اینجای کار مطلع شدید، تحقیقات انجام شده روی این گیاهان و میوه‌ها در مورد کاهش وزن بسیار محدود بوده است. برای این منظور نیاز به اثبات خواص آن‌ها وجود دارد. در این صورت برای کاهش وزن، باید روش دیگری را امتحان کنید تا به نتایج دلخواه خود برسید. در اینجا مفیدترین روش‌هایی است که می‌توانید برای کاهش وزن امتحان کنید را آورده‌ایم:
ورزش و فعالیت
فعالیت بدنی یکی از دو رکن کاهش وزن است. هرچه فعالیت بدنی بیشتری انجام دهید، کالری و چربی بیشتری خواهید سوزاند. با این حال، به نظر می‌رسد که ورزش‌های هوازی در مقایسه با دیگر ورزش‌ها، نتایج بهتری در کاهش وزن ارائه می‌دهند. با یک مربی حرفه‌ای (یا در صورت داشتن محدودیت‌ها و عوارض خاص با یک پزشک متخصص) مشورت کنید تا بیاموزید چگونه می‌توانید به بهترین شکل فعالیت بدنی خود را بدون وارد کردن فشار اضافی به خودتان افزایش دهید.
کالری دریافتی خود را کاهش دهید
توجه به کالری دریافتی خود یا به عبارت دیگر رژیم گرفتن، ستون دیگر کاهش وزن در کنار فعالیت بدنی است. توجه به رژیم غذایی به معنای گرسنگی دادن به خود نیست، بلکه شما (ترجیحاً) باید تحت نظر یک متخصص تغذیه یا پزشک باشید تا مطمئن شوید که بدن شما تمام کالری مورد نیاز روزانه خود را دریافت می‌کند.
مداخلات پزشکی
داشتن رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی کافی، میتواند شما را لاغرتر کند، اما احتمالاً زمان زیادی طول می‌کشد، و در برخی موارد ممکن است برای افراد مبتلا به چاقی شدید، یا کسانی که می‌خواهند چاقی موضعی و چربی‌های سرسخت را درمان کنند، بی‌اثر باشند. به همین دلیل است که بسیاری از مردم به سراغ جایگزین‌های پزشکی می‌روند. در صورت علاقه، راهکارهایی وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید. روش‌های جراحی مانند اسلیو معده، بای پس معده و گزینه‌های مشابه که برخی از رایج‌ترین روش‌ها در مورد کاهش وزن هستند. با این حال، این شیوه‌ها برای افرادی که دارای چاقی شدید هستند و می‌خواهند وزن زیادی کم کنند مناسب‌تر هستند. همچنین لازم به ذکر است که این نوع عمل‌های جراحی، خطرات زیادی را در بر دارند و به دوره نقاهت طولانی نیاز دارند.
در حالی که یک پزشک باتجربه میتواند عوارض بالقوه را به میزان قابل توجهی کاهش دهد، اما همیشه نمی‌تواند جلوی تمامی عوارض احتمالی را بگیرد.
اگر وزنتان خیلی بالا نیست و مایلید مقداری از چربی بدن خود را از دست بدهید یا اندام خوبی داشته باشید، یکی از محبوب‌ترین و رایج‌ترین راه‌ها برای لاغری موضعی و درمان چربی‌های سرسخت که با روش‌های دیگر از بین نمی‌رود، تکنیک لیپوساکشن است.
این روش، به چند گروه لیپوماتیک، لیزر لیپولیز، لیپوساکشن تامسنت، لیپوساکشن VASER و لیپوساکشن با کمک قدرت (PAL) تقسیم می‌شود. البته لازم به یادآوری است که لیپوساکشن و همه انواع آن، درمان چاقی نیستند و تنها می‌توانند اثرات موضعی بر کاهش چربی داشته باشند.
مزایای این تکنیک‌ها عبارتند از:
- ایمن و موثر بودن آن
- نتایج دائمی ارائه می‌دهد.
- بهبود سلامت عمومی
- افزایش زیبایی
- بهبود اعتماد به نفس
- از بین برنده چربی‌های سرسخت و مقاوم
حتماً به یاد داشته باشید که شما باید برای چنین درمانی، به یک پزشک با تجربه و توانمند مراجعه کنید، که کیفیت بالایی در انجام چنین جراحی‌هایی داشته باشد؛ زیرا اگر یک فرد بی‌تجربه آن را انجام دهد، میتواند خطرات بسیاری را به همراه داشته باشد.
سوالات متداول
کدام روش لیپوساکشن بهتر است؟
محبوب‌ترین و رایج‌ترین روش لیپوساکشن، لیپوساکشن تامسنت است که نسبت به لیپوساکشن سنتی مؤثرتر، ایمن‌تر و کم دردتر است و زمان بهبودی سریع‌تری نیز دارد. این روش به صورت سرپایی انجام می‌شود و نیازی به بیهوشی عمومی ندارد.
آیا بعد از لیپوساکشن چربی برمی‌گردد؟
نتایج دائمی خواهند بود، زیرا لیپوساکشن به طور دائم سلول‌های چربی را حذف می‌کند و سلول‌های چربی در ناحیه‌ای که لیپوساکشن انجام شده است رشد نکرده یا تکثیر نمی‌شوند.
ایمن‌ترین نوع جراحی برای برداشتن چربی شکم چیست؟
سال‌هاست که لیپوساکشن یکی از پرطرفدارترین و برترین عمل‌های زیبایی بوده و دلیل خوبی هم دارد. این روش جراحی ایمن، مؤثر و دائمی باعث کاهش چربی و اصلاح خطوط بدن می‌شود.
چند بار می‌توان لیپوساکشن انجام داد؟
محدودیت خاصی برای تعداد دفعاتی که فرد میتواند در یک ناحیه لیپوساکشن انجام دهد وجود ندارد. با این حال، هرچه دفعات انجام این روش بیشتر باشد، بافت اسکار بیشتری ایجاد می‌شود. این بافت اسکار میتواند منجر به برآمدگی و ناهمواری در بافت پوست شود.
آیا لیزر لیپوساکشن در افراد چاق موثر است؟
افرادی که به لیزر لیپوساکشن علاقه دارند باید سالم و نزدیک به وزن ایده‌آل خود باشند. این یک درمان یا جراحی برای کاهش وزن نیست، بنابراین اگر وزنتان بیش از حد زیاد است، احتمالاً این روش برای شما مناسب نیست. در عوض، هدف قرار دادن و حذف چربی در ناحیه‌های کوچک، با این شیوه قابل انجام است.
