جراحی ابدومینوپلاستی، از طریق بریدن لایههای مختلف پوست و بافت چربی انجام میشود و با کشیدن ماهیچهها، به شکم ظاهری خوشفرم تر و صافتر میبخشد. به همین دلیل جای تعجبی ندارد که دوران ریکاوری و نقاهت بعد از این جراحی کمی دردناک باشد. بیشتر افراد در طی چند هفته بعد از جراحی بهبودی خود را به دست میآورند. در طول این دوره، بیمار به دلیل جراحی و همچنین تکان خوردن در زمانی که زخمها در حال ترمیم هستند، درد متوسطی را تجربه میکنند. برای کاهش و مدیریت درد ناشی از جراحی ابدومینوپلاستی میتوان روشهای مختلفی را امتحان نمود. در این مقاله در خصوص میزان درد بعد از جراحی ابدومینوپلاستی، مدت و نحوه درمان آن صحبت شده است.
جراحی ابدومینوپلاستی چقدر دردناک است؟
همانند تمام جراحیها، میزان درد جراحی ابدومینوپلاستی به آستانه تحمل درد هر فرد بستگی دارد. در طول روزهای بعد از جراحی و بهخصوص در هفته اول بیمار احساس درد و ناراحتی خواهد داشت. از میزان 1 تا 10، میتوان گفت که در روزهای نخست بعد از جراحی میزان درد بیمار بین 6 تا 7 میباشد و در طول هفته دوم به 3 تا 4 درجه کاهش پیدا میکند. اما بهطورکلی این شرایط به خود بیمار بستگی دارد. بعد از جراحی بیمار باید از گنهای فشاری مخصوصی استفاده نماید. این گنها به همراه داروهای مسکن به کاهش درد کمک زیادی میکنند.
کاهش درد بعد از جراحی ابدومینوپلاستی
عوارض ناشی از جراحی ابدومینوپلاستی، در 24 ساعت بعد از جراحی بروز پیدا میکنند و طی 2 تا 4 روز بعد از آن شدیدتر خواهند شد. به طور معمول بیماران در این دوره دچار درد، کبودی و تورم میشوند که این کبودی و تورم باعث تداوم درد و کوفتگی میشوند. به همین دلیل، برطرف کردن این عوارض بر روی حال عمومی فرد تأثیر مثبتی میگذارد. برای کاهش درد ناشی از جراحی، ما روشهای زیر را پیشنهاد میکنیم.
داروهای بدون نسخه
به طور معمول، داروهای مسکن حاوی مخدر به دلیل اینکه خونریزی را افزایش نمیدهند، تجویز میشوند. اگرچه این داروها در دوز پایین باعث بروز یبوست شده و در دوز بالا علاوه بر خطر اعتیاد، برای فرد مشکلات تنفسی و قلبی ایجاد مینمایند.
جراح معمولاً برای بیمار داروهای مسکن تجویز مینماید اما مصرف کردن یا نکردن آنها به تصمیم خود شخص بستگی دارد. برای مصرف داروهای مسکن تجویز شده هیچ اجباری وجود ندارد؛ چرا که در صورت استفاده نکردن صحیح میتوانند باعث بروز خطر و مشکل شوند.
بیمارانی که داروهای مسکن تجویزی استفاده نمیکنند نیز به دارویی برای کاهش درد خود نیاز دارند. تیلنول (استامینوفن) چه در حالت معمول و چه در حالت کدئین دار و قوی یک جایگزین مناسب برای کاهش درد میباشد که بدون نیاز به نسخه به فروش میرسد. چرا که این دارو برخلاف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند آسپرین و ایبوپروفن خونریزی را افزایش نمیدهد. بااینحال در مصرف این دارو نیز باید احتیاط کرد و بیش از دوز مورد تایید روزانه، استفاده نکرد.
بسیاری از جراحان توصیه میکنند تا در صورت نبودن هیچ شواهدی از خونریزی در طی 24 تا 48 ساعت اولیه بعد از جراحی از داروهایی چون ایبوپروفن و ناپروکسن استفاده شود. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی باعث کاهش درد و تورم شده و به بیماران کمک میکنند تا از داروهای مخدر کمتر استفاده کرده و درنتیجه دچار عوارض ناشی از مصرف این مخدرها نشوند.
پمپ درد
جراحان گاهی از سیستمهای کنترل درد نیز استفاده میکنند. درصورتیکه بیمار حالت تهوع شدیدی داشته و نتواند از مسکنهای خوراکی استفاده کند، برای وی پمپ درد وصل خواهد شد. پمپ درد وسیلهای است که داروهای مسکن را بهصورت مستقیم و از طریق یک لوله به بدن منتقل میکند. در صورت شدید بودن میزان درد میتوان با استفاده از پمپ درد میزان دوز مصرفی داروهای مخدر را پایین آورد.
این سیستم کاهش درد غیر مخدری، بعد از جراحی داروی مارکائین که نوعی بیحس کننده موضعی است را به محل موردنیاز انتقال میدهد. در این سیستم دارو به کمک یک کاتتر به محل موردنیاز وارد میشود و کمک میکند تا بیمار بعد از جراحی سریعتر توانایی حرکت کردن را به دست آورد. بهعلاوه، با کاهش میزان درد مصرف مسکنهای حاوی مخدر را کاهش داده و از بروز عوارض ناشی از مصرف آنها جلوگیری میکند. پمپ درد با توجه به نیاز بیمار میتواند برای 3 تا 5 روز درد وی را کاهش دهد.
پوشیدن گنهای فشاری
در طول هفتههای اول بعد از جراحی، بیمار باید از گنهای فشاری کشسان که نواحی اطراف شکم را بهطور کامل میپوشاند، استفاده نماید. این گنها میزان درد و تورم را کاهش میدهند، بهعلاوه پوشیدن آنها در هفته اول اهمیت بسیاری دارد؛ چراکه از بروز عفونت و دیگر عوارض ممکن جلوگیری میکنند. بسته بهسرعت روند بهبودی بیمار باید این گنها را برای 2 هفته تا 2 ماه بعد از جراحی بپوشد. درصورتیکه این گنهای فشاری باعث بروز هرگونه درد شدند، باید سریعاً آن را با گروه پزشکی در میان گذاشت تا گن دوباره تنظیم شود.
استفاده از کمپرس یخ
با قراردادن کمپرس سرد بر محل بریدگیها، در طی 48 ساعت اولیه بعد از جراحی میتوان میزان بروم را کاهش داد. کمپرس یخ با بیحس کردن موقت پوست، درد را کاهش داده و از بروز عوارض بعدی جلوگیری میکند. کمپرس سرد را باید در اطراف محل جراحی قرار داد و باید از گذاشتن مستقیم آن بر روی بریدگیها خودداری کرد.
استفاده از داروهای آنتیبیوتیک
برای جلوگیری از بروز عفونت بعد از جراحی، برای بیمار داروهای آنتیبیوتیک موضعی یا خوراکی تجویز میشود. عفونت نهتنها باعث شدیدتر شدن درد میشود، بلکه سلامت فرد را نیز درخطر میاندازد. از دیگر علائم رایج عفونت میتوان به تب، بروم، احساس گرما و چرک اشاره کرد.
مراقبت از بریدگیها
محل بریدگیها با باند یا پانسمان جراحی پوشانده میشود. سپس به بیمار در خصوص نحوه تعویض بانداژ و زمان انجام آن توضیحاتی داده خواهد شد. مهمترین مسئله در خصوص مراقبت از زخم در خانه این است که باید زخم را تمیز نگه داشت و از انجام هر فعالیتی که باعث باز شدن آن و خونریزی میشود، پرهیز نمود. همچنین در خصوص مراقبت از زخم و دقت به علائم هرگونه مشکلی مانند تورم، درد، احساس داغی، خروج چرک، قرمزی و خونریزی از محل بریدگی به بیمار آموزشهای لازم داده خواهد شد.
مراقبت از درن
بعد از جراحی ابدومینوپلاستی، یک لوله یا تیوپ موقت برای خارج کردن هرگونه مایع اضافه از محل بریدگیها، در زیرپوست قرارداده میشود. این لوله در طول هفته اول بعد از جراحی، یا زمانی که پزشک تشخیص دهد دیگر به خروج مایعات نیاز نیست از بدن خارج خواهد شد. در صورت بروز درد، تورم، قرمزی در محل درن و یا خارج شدن چرک و خون از آن باید حتماً جراح در مطلع نمود.
حالت قرارگیری بدن با توجه به جراحی
در زمان خوابیدن یا دراز کشیدن باید لگن را در حالت خمشده قرارداد تا درد کاهشیافته و فرد راحتتر بخوابد. همچنین خم شدن در هنگام ایستادن و راه رفتن فشار وارده بر ناحیه شکمی را کاهش میدهد.
سبک زندگی مناسب برای کاهش درد بعد از جراحی ابدومینوپلاستی
در طول دوران بهبودی و در طی ماههای اولیه بعد از جراحی میتوان با انجام برخی کارها از بروز مجدد درد جلوگیری کرده و در صورت وجود داشتن درد آن را از بین برد.
داشتن فعالیتهای فیزیکی
استراحت کردن یکی از اصلیترین عوامل در بهبودی بعد از ابدومینوپلاستی محسوب میشود؛ اما این به معنی تمام روز خوابیدن و در تخت ماندن نمیباشد. بعد از جراحی، بیمار باید هر چه سریعتر بایستد و کمی در اطراف قدم بزند. قدم زدن آرام در اطراف خانه و انجام تمرینات سبک که هیچ فشاری به بیمار وارد نمیکنند، باعث چرخش بهتر خون در بدن میشوند. این مسئله باعث کاهش تورم شده و ریسک به وجود آمدن لختههای خونی را که میتواند شدید و حتی کشنده باشد کاهش میدهد.
پرهیز از انجام تمرینات ورزشی سنگین
در طول دوران بهبودی و بسته شدن زخمها نباید به آنها فشار زیادی وارد شود و باید تا 6 هفته و تا زمانی که پزشک اجازه دهد از انجام فعالیتها و تمرینات سنگین و همچنین بلند کردن اجسام سنگین خودداری نمود. درصورتیکه فرد میخواهد بعد از بهبودی به انجام ورزشهای سنگین بپردازد، توصیه میشود تا در طول این دوران با پیادهروی و فعالیتهای سبک آمادگی جسمانی خود را بالا ببرد.
نکشیدن سیگار
برای رسیدن به بهبودی کامل، بیمار باید از مصرف دخانیات پرهیز نماید. نیکوتین به طرز شدیدی بر توانایی بدن برای درمان و بهبودی تأثیر منفی میگذارد. این ماده، باعث کوچکتر شدن رگها شده، درنتیجه رسیدن اکسیژن به پوست و بافتهای بریدهشده را سختتر مینماید و روند درمان و بهبودی را طولانیتر میکند.
پرهیز از ابتلا به یبوست
در طی این دوران، باید از مصرف هرگونه ماده غذایی که باعث ایجاد گاز در معده و همچنین یبوست میشود، خودداری نمود. زیرا باعث وارد شدن فشار بیشتر به شکم شده و درد بیمار را افزایش میدهد. نوشیدنیهای گازدار نیز باعث تحریک شدن معده و رودهها میشوند. درصورتیکه بیمار به دلیل حالت تهوع و استفراغ نتواند غذا بخورد، به یبوست مبتلا خواهد شد. داروهای مسکن حاوی مخدر نیز احتمال ابتلا به یبوست را افزایش میدهند که درنهایت منجر به درد در ناحیه شکمی خواهدشد. برای جلوگیری از ابتلا به یبوست، باید از مواد غذایی که فیبر بالایی دارند استفاده نمود و به میزان کافی مایعات مصرف کرد. در صورت تداوم حالت تهوع و یبوست، بیمار باید از داروهای بدون نسخه و یا داروهایی که پزشک تجویز مینماید، استفاده کند.
هیدراته نگه داشتن بدن
هیدراته نگه داشتن بدن برای روند بهبودی ضروری میباشد؛ چراکه این مسئله در گردش خون، عملکرد ارگانها، گوارش و دیگر کارکردهای بدن نقش اساسی دارد. بهعلاوه نوشیدن آب باعث خروج مایعات دیگر میشود و از بروز تورم جلوگیری میکند.
پرهیز از مصرف سدیم
مصرف نمک تورم را شدیدتر کرده یا آن را طولانیتر مینماید؛ به همین دلیل تا حد امکان باید از مصرف مواد غذایی که سدیم بالایی دارند پرهیز نمود. بهعلاوه داشتن رژیم غذایی سالم به بهبودی و رفع عوارض کمک میکند و روند ترمیم بافتها را سرعت میبخشد.
پرهیز از بلند کردن اشیا سنگین
در طول دوران ریکاوری، باید از انجام هر کاری که به قدرت بالاتنه احتیاج دارد مانند بلند کردن و حمل اشیا سنگین خودداری شود. توصیه میشود در طول 10 روز اول هیچچیزی را که بالا 10 پوند وزن دارد بلند نکنید.
ماساژ دادن آرام شکم
اگرچه باید از لمس کردن جای بریدگیها خودداری شود، اما ماساژ دادن آرام شکم در طول هفتههای اول بعد از جراحی مفید میباشد. این مسئله به کشیدگی و جمع شدن ماهیچهها کمک میکند.
داروهای گیاهی
از پزشک بخواهید در صورت لزوم برای شما پماد یا داروهای گیاهی مانند ژل موضعی آرنیکا که به کاهش درد و تورم کمک میکند، تجویز نماید.
مشکل خندیدن
هر زنی که تحت سزارین یا دیگر جراحیهای حفره شکمی قرارگرفته باشد، از میزان درد و ناراحتی هنگام خندیدن، سرفه کردن و عطسه باخبر میباشد. بیشتر افراد از میزان خندهها، سرفه و یا عطسههایی که در طول روز دارند، تا زمانی که با درد آن مواجه میشوند، بیخبر میباشند. این اعمال باعث وارد شدن فشار زیادی به شکم میشوند و باید تا حد امکان در دوران ریکاوری آنها را کاهش داد.
درصورتیکه احساس عطسه یا سرفه دارید، نزدیکترین پتو یا بالش را برداشته و آن را محکم بر روی بریدگیهای خود قرار دهید. این کار باعث میشود تا کمی از فشار وارده کاهش یابد. درصورتیکه هیچ بالش یا پتویی در اطراف شما وجود نداشت، دودست خود را بر روی بریدگیها قرار دهید و تا حد امکان به آنها فشار آورید. این حرکت بهطور کامل درد را از بین نمیبرد اما آن را تا حدودی قابلتحمل میکند.
داشتن رژیم غذایی متعادل
داشتن یک رژیم غذایی سرشار از پروتئین و مواد مغذی بعد از جراحی ابدومینوپلاستی، تأثیر شگفتانگیزی بر ترمیم بافتها، کاهش التهابات و تسریع روند بهبودی دارد. غذاهای حاوی مواد مغذی مانند گوشتهای کمچربی، ماست، میوه و سبزیجات باعث تحریک و تولید سلولهای جدید شده و به سلامت بدن کمک میکند.
خلاصه
جراحی ابدومینوپلاستی بهطورکلی قابلتحمل است. بااینحال باید توجه داشت که اینیک پروسه جراحی است و عوارض و خطراتی مانند بروز درد در پی دارد. درصورتیکه قصد انجام این جراحی را دارید باید خود را برای یک دورهی یک تا 2 ماه ریکاوری آماده کنید و به احتمال زیاد در طی این مدت، احساس درد خواهید داشت. به طور معمول درد ناشی از ابدومینوپلاستی، از کم تا متوسط میباشد. در برخی موارد نادر، این درد و احساس ناراحتی میتواند برای چند ماه و یا حتی چند سال ادامه داشته باشد. در صورت شدید شدن یا ادامه داشتن باید حتماً این مسئله را به پزشک گزارش داد.
سؤالات متداول
درد ناشی از ابدومینوپلاستی چقدر ادامه خواهد داشت؟
بیشتر درد شدید ناشی از این ابدومینوپلاستی در طی روزهای اولیه بعد از جراحی میباشد. برای کاهش این درد میتوان از داروهای مسکن استفاده نمود. همچنین تورم ناشی از جراحی تا 3 ماه ادامه خواهد داشت و در زمان ایستادن احساس میکنید که شکمتان به سمت بیرون کشیده میشود.
آیا بعد از جراحی ابدومینوپلاستی در شکم احساس انقباض به وجود میآید؟
بعد از ابدومینوپلاستی به دلیل آسیب دیدن عصبها در شکم، کمی احساس کشیدگی و انقباض به وجود میآید اما بهمرورزمان و با طی شدن روند بهبودی، این احساس از بین خواهد رفت. بهطور میانگین بیماران برای 6 تا 12 هفته این احساس کشیدگی و انقباض را حس خواهند کرد. در برخی موارد حدود 1 سال طول میکشد تا بیمار دوباره به حالت نرمال بازگردد.
چگونه میتوان متوجه پاره شدن بخیههای داخلی شکم شد؟
به همین دلیل است که پزشک بعد از جراحی ابدومینوپلاستی انجام ورزشهای سخت و بلند کردن اجسام سنگین را تا هفتهها ممنوع میکند. در صورت داشتن حرکات شدید و پاره شدن بخیههای داخلی شکم دردی شدید و غیرقابلتحمل خواهید داشت و محل پارگی بالاآمده و کبود میشود.
آیا میتوان شکم را بعد از ابدومینوپلاستی ماساژ داد؟
توصیه میشود تا بیماران دو هفته بعد از ابدومینوپلاستی شروع به ماساژ دادن شکم خود کنند. در این زمان کبودیها از بین رفته و ماساژ دادن دردی در پی نخواهد داشت.
بعد از ابدومینوپلاستی چقدر باید راه رفت؟
در طول هفته اول بعد از جراحی، پزشک توصیه میکند تا بیمار برای 10 دقیقه پیادهروی سبک داشته و به مرور زمان آن را به 1.5 کیلومتر برساند. توصیه میشود این فعالیت را 2 بار در روز و برای 10 تا 14 روز بعد از جراحی ادامه دهید.