اگر توصیههای جراح درباره مراقبتهای بعد از پروتز سینه را به خوبی رعایت کنید، بدون آنکه دچار عوارض ناخوشایند شوید، میتوانید برنامه عادی روزمرهتان را به سرعت از سر بگیرید؛ اما اگر در رعایت مراقبتهای بعد از پروتز سینه کوتاهی کنید، فرایند بهبود مختل میشود و عوارض غیرمنتظره مشکلساز میشود. به همین دلیل جراحان به بیماران توصیه میکنند که دستورهای مراقبتی خاص پس از جراحی پروتز سینه را در چند هفته اول به دقت رعایت کنند تا احتمال اینکه دوران نقاهت راحتی داشته باشند، بیشتر شود؛ از بروز عوارض قابل پیشگیری اجتناب شود و نتایجی زیبا و مطلوب به دست بیاید.
در این مقاله با مراقبتهای بعد از جراحی پروتز سینه بیشتر آشنا میشوید. نکته مهم این است که برای درمان پروتز سینه حتماً به جراح ماهر و باتجربهای مراجعه کنید که از روشهای درمان و مدیریت عوارضشان اطلاع کامل داشته باشند؛ بهاینترتیب عوارض جانبی و خطرهای احتمالی کمتر و دوران نقاهت کوتاهتر میشود.
مراقبتهای بعد از جراحی پروتز سینه
برای اینکه بعد از پروتز سینه دوره نقاهت بهتری داشته باشید، نکتههای بسیاری وجود دارد که باید از آنها آگاهی داشته باشید.
مصرف دارو
حالت تهوع
مراقبتهای بعد از عمل بزرگ کردن سینه بلافاصله پس از جراحی شروع میشود. چون این عمل معمولاً تحت بیهوشی عمومی و به صورت سرپایی انجام میشود، انتظار میرود که بتوانید پس از جراحی به خانه برگردید. برخی بیماران بعد از بین رفتن اثر داروی بیهوشی دچار حالت تهوع و استفراغ میشوند. یکی از مراقبتهای بعد از پروتز سینه این است که پزشک برایتان داروی ضدتهوع تجویز میکند؛ داروی ضدتهوع را میتوانید در 24-48 ساعت اول پس از عمل، هر شش ساعت یکبار برای کنترل علائم مصرف کنید.
درد
وقتی اثر داروی بیهوشی از بین میرود، درد دور ناحیه جراحی به تدریج و در پی آغاز شدن فرایند التیام شروع میشود. بنابراین برای اینکه پس از عمل پروتز سینه در راحتترین حالت ممکن باشید، پزشک مسکن برایتان تجویز میکند. البته برای اینکه بهترین مراقبت را پس از جراحی پروتز سینه داشته باشید، توصیه میکنیم دردتان را با کمپرس سرد و داروهای بدون نسخهای مانند استامینوفن یا ایبوپروفن مدیریت کنید. اگر این راهکارها برای تسکین دردتان کافی نبود، داروهای مسکن تجویزی را در کمترین دوز لازم برای رفع علائم مصرف کنید.
در دوره نقاهت بعد از پروتز سینه و حین مصرف داروهای مسکن تجویزشده نباید مشروبات الکلی بنوشید یا رانندگی کنید، چون این داروها باعث خوابآلودگی یا گیجی میشوند و ترکیب این داروها با الکل میتواند این عوارض را تشدید کند و احتمالاً به کبد آسیب بزند. بهعلاوه چون مصرف مسکن برای مدت طولانی میتواند باعث یبوست شود، مصرف داروهای مسهل بدون نسخه را نیز توصیه میکنیم.
نکته آخر درباره مراقبت دارویی این است که فرآوردههای حاوی آسپرین مصرف نکنید، چون آسپرین خون را رقیق، فرایند انعقاد خون را مختل و فرایند التیام را کند میکند.
گرفتگی عضله
مراقبت بعد از پروتز سینه برای رفع گرفتگی و درد عضلانی شامل مصرف داروهای تجویزی شلکننده عضله میشود؛ این داروها ناراحتی عضلانی، بهویژه در ناحیه کمر، گردن، قفسه سینه یا شانه را تسکین میدهد. اگر مسکن مصرف میکنید، داروی شلکننده عضله را حداقل یک ساعت بعد از مسکن مصرف کنید؛ این یک ساعت فاصله به کاهش حس خوابآلودگی یا گمگشتگی کمک میکند. حین مصرف دارو رانندگی نکنید یا مشروب ننوشید.
عفونت زخم
پزشک آنتیبیوتیک برای پیشگیری از عفونت محل جراحی یا دور آن تجویز میکند. مصرف آنتیبیوتیک طبق دستور پزشک یکی از بهترین روشها برای مراقبت بعد از عمل بزرگ کردن سینه است.
ورزش و فعالیت
هرچند در بعدازظهر روز جراحی باید سعی کنید که بنشینید، بایستید و راه بروید تا خون لخته نشود، مراقبت بعد از پروتز سینه ایجاب میکند که تا چند روز هیچ فعالیت دیگری را انجام ندهید. همچنین باید حرکات بازو را محدود کنید، برای مثال بازو را تکیهگاه بدن نکنید یا با تکیه بر بازو بدن را بالا نکشید. بهعلاوه چون بلند کردن اشیاء سنگینتر از 5 کیلوگرم ممنوع است، اگر فرزند خردسال دارید، باید یکی از نزدیکان در انجام دادن کارهای خانه کمکتان کند. بسیاری از بیمارانی که توصیههای مراقبتی بعد از جراحی پروتز سینه را به خوبی رعایت میکنند، تا پایان هفته میتوانند فعالیتهای روزمرهشان را ازسربگیرند یا به محل کار برگردند، البته به شرطی که بلند کردن بارهای سنگین یا انجام دادن کارهای فیزیکی سخت لازمه انجام شغلشان نباشد. فقط جراح میتواند اجازه بدهد که دوباره ورزش کنید، بنابراین منتظر اجازه جراح بمانید.
ماساژ
وقتی زخمتان پس از جراحی کمی التیام پیدا کرد، ممکن است جراح بخواهد تکنیکی موسوم به جابهجایی ایمپلنت را انجام بدهید. این تکنیک در اصل نوعی ماساژ سینه است که برای حرکت دادن ایمپلنت داخل پاکت سینه انجام میشود. ماساژ در روزهای اول جراحی معمولاً بیشتر انجام میشود و پس از آن برای نگهداری نتیجه همیشه ادامه پیدا میکند. اگر پزشک از شما خواست که ماساژ سینه انجام بدهید، ماساژ را دقیقاً طبق دستور پزشک انجام بدهید تا ایمپلنت نرم و منعطف بماند.
خواب
برای طی کردن بهترین دوران نقاهت و التیام باید هفتهها به پشت بخوابید و روی شکم یا پهلو نخوابید.
بهداشت فردی
توصیههای مربوط به مراقبت بعد از جراحی پروتز سینه شامل دستوراتی درباره استحمام، پانسمان زخم و بستن سینهبند جراحی میشود. باند پانسمان را در روز دوم پس از جراحی میتوانید باز کنید، اما به چسب بخیه استری-استریپ روی زخم دست نزنید. در این زمان میتوانید دوش بگیرید و پانسمان را پس از استحمام با زدن ضربات ملایم خشک کنید. دراز کشیدن در وان یا شنا برای هفتههای متمادی ممنوع است. در دوران نقاهت پروتز سینه احتمالاً باید سینهبند مخصوصی ببندید که برای نگه داشتن پروتز و کمک به التیام طراحی شده است.
لباس
سینهبند نگه دارنده نرم را در شش هفته پس از جراحی، حتی در زمان خواب ببندید. هنگام استحمام میتوانید سینهبند را باز کنید. از سینهبندی که زیرش فنر دارد، استفاده نکنید.
مراقبت از قفسه سینه
اگر باندی دور سینه بسته شده است که سینهبند آن را نگه میدارد، باند را تا زمان مراجعه بعدی حداقل روزی یک بار باز کنید و با باند جدید تعویض کنید. پزشک یا پرستار در ویزیت بعدی میگوید که آیا میتوانید بستن و تعویض باند را متوقف کنید یا خیر. اگر باند پانسمانی دارید که باند پلاستیکی شفاف آن را نگه میدارد، میتوانید باند را 48 ساعت پس از جراحی باز کنید. پزشک بخیههایی زیرپوستی را برای ایجاد چین طبیعی زیر سینه میزند که نمیتوانید آنها را ببینید. این بخیهها جذبی است و نیازی به کشیدن ندارد؛ اما ممکن است احساس کشیدگی یا تحت فشار بودن را ایجاد کند و میتواند دردناک باشد. اگر درد داشتید، مسکن مصرف کنید.
ممکن است در 48 ساعت نخست پس از جراحی تب خفیفی داشته باشید و دمای بدنتان به 38.3 درجه سانتیگراد برسد. پوست دور سینه بازسازیشده ممکن است صورتی یا قرمز شود. این علائم نشانه عفونت نیست، بلکه نشانه سازگار شدن بدن با پروتز سینه است.
زمانبندی دوره نقاهت بعد از عمل پروتز سینه
پس از جراحی
روی زخم جراحی با گاز پانسمان پوشیده خواهد شد. سینهبند یا نوار شفاف این باند را در جای خود نگه میدارد. ممکن است بیمارستان را با درن Jackson-Pratt(درن JP) ترک کنید. درن JP یک لوله تخلیه پلاستیکی است که برای تخلیه کردن مایعات پس از جراحی در قفسه سینه گذاشته میشود. درن معمولاً یک تا دو هفته پس از جراحی کشیده میشود. پرستار روش تخلیه درن و مراقبت از آن را قبل از ترخیص آموزش میدهد و راهنمای آموزشی را در اختیارتان میگذارد. همچنین پزشک داروی مسکن و آنتیبیوتیک برایتان تجویز میکند. وقتی برای بازگشت به خانه در خودرو نشستید، حوله یا بالش کوچکی را بین کمربند و سینه جراحیشده بگذارید. پوست روی سینه جراحیشده غالباً نازک است و به راحتی زخم میشود؛ این زخم سطحی ممکن است منجر به عفونت شود.
1 تا 5 روز پس از جراحی
در چند روز اول نقاهت بعد از عمل پروتز سینه احتمالاً احساس درد و خستگی خواهید داشت، بنابراین اکثر اوقات را میخوابید یا روی تخت یا کاناپه دراز میکشید. دو روز پس از جراحی میتوانید دوش بگیرید، اما باید پشت به دوش بایستید و از آب ولرم استفاده کنید. هنگام استحمام میتوانید گاز پانسمان و سینهبند فشردهکننده را باز کنید، البته سینهبند را بلافاصله پس از حمام باید دوباره ببندید.
بهتر است یکی از دوستان یا اعضای خانواده در این مدت مراقبتان باشد تا در انجام کارهای روزمرهای مانند آشپزی و شستن ظرف که مستلزم استفاده از بالاتنه است، کمکتان کند. این چند روز دوره نقاهت پس از جراحی پروتز سینه فرصت مغتنمی برای غرق شدن در فیلمها و برنامههای محبوبتان یا دیدن فیلمهای جدیدی است که مدتها بود فرصت نمیکردید تماشایشان کنید. اگر به رسانههای دیداری علاقه ندارید، میتوانید به کتاب صوتی یا پادکست گوش بدهید.
1 تا 2 هفته پس از جراحی
احتمالاً پس از هفته اول بهتر و قویتر خواهید بود، بااینحال نباید به خودتان فشار بیاورید. تا ده روز پس از جراحی پروتز سینه نباید در محل کار یا تحصیل حاضر شوید یا کارهای سنگین انجام بدهید. بلند کردن، هل دادن یا کشیدن بارهای سنگینتر از 2/2 کیلوگرم تا دو هفته پس از جراحی ممنوع است و نباید فعالیتهای بدنی سنگینی انجام بدهید که فشار خون و نبضتان را بالا ببرد یا به استفاده شدید از بازوها و قفسه سینه نیاز داشته باشد. انتظار میرود که زخم تقریباً ده روز پس از جراحی پروتز سینه کاملاً التیام پیدا کند.
از وقت آزادی که نصیبتان میشود، نهایت استفاده را از طریق مطالعه یا گذاشتن ماسک صورت ببرید. اگر حوصلهاش را دارید، یکی دو نفر از دوستانتان را دعوت کنید تا موهایتان را برایتان درست کنند یا ناخنهایتان را لاک بزنند. یادتان نرود که آب مورد نیاز بدن را تأمین کنید، به نیازهای بدنتان گوش بدهید و اگر دچار علائم غیرمنتظرهای شدید که میتواند نشانه عفونت باشد، فوراً با مطب پزشک معالجتان تماس بگیرید.
3 تا 4 هفته پس از جراحی
پس از این مدت باید بتوانید در محل کار یا تحصیل حاضر شوید، هرچند هنگام انجام دادن ورزشهای بالاتنه و انجام کارهای بدنی سنگین همچنان باید مراقب باشید. میتوانید میزان فعالیتتان را به تدریج بیشتر کنید. پزشک معالجتان زمانبندی دقیق ازسرگیری فعالیتهای بدنی را در ویزیتهای بعد از جراحی پروتز سینه به شما اطلاع میدهد. تا زمانیکه پزشک معالجتان اجازه نداده است، سینهبند فنردار نبندید، اگر در این کار عجله کنید، ممکن است بر موقعیت پروتزها و نتایج بلندمدت اثر بگذارید. فرایند التیام تقریباً تا سه ماه بعد از جراحی پروتز سینه طول میکشد، بدن در این مدت خود را با پروتزها تطبیق میدهد. در نهایت تنها کاری که باید بکنید، این است که از اندام جدیدتان لذت ببرید و آن را با اعتمادبه نفس به نمایش بگذارید.
نشانههایی که مراجعه به پزشک را پس از عمل پروتز سینه ضروری میسازد
- تب 38/3 درجه سانتیگراد یا بالاتر
- سرخ یا داغ شدن یا افزایش درد و ورم در ناحیه سینه
- تب و لرز
- به سختی نفس کشیدن
- خروج ترشح یا چرک از محل زخم
پرسشهای متداول
پس از پروتز سینه چه کارهایی نمیتوانم انجام بدهم؟
مراقب باشید که سینهها تا چند هفته پس از جراحی در حمام یا استخر خیس نشوند. سیگار نکشید؛ چون استعمال دخانیات توانایی التیامبخشی بدن را پس از جراحی مختل میکند. سینهبند فنردار نبندید، چون بستن سینهبند فنردار علاوه بر اینکه دردناک است، از جا افتادن مناسب پروتزها نیز جلوگیری میکند.
چه مدت پس از جراحی پروتز سینه باید استراحت کنم؟
نقاهت کامل به طور متوسط معمولاً چهار تا شش هفته طول میکشد. بسیار مهم است که در این دوران حساس از انجام فعالیتهای بدنی سخت، ورزش و بلند کردن اشیای سنگین خودداری کنید و به خودتان فشار نیاورید.
دردناکترین مرحله پس از عمل پروتز سینه چیست؟
ورم پس از عمل در روزهای سوم تا پنجم پس از جراحی پروتز سینه شدید میشود و باعث میشود که روی قفسه سینه احساس فشار بکنید. بیماران معمولاً فقط در هفتههای اول پس از جراحی پروتز سینه احساس ناراحتی دارند، اما احساس سفتی و گرفتگی ممکن است یک ماه یا بیشتر ادامه داشته باشد.
تا چه مدت پس از عمل پروتز سینه باید در حالت شیبدار بخوابم؟
باید حداقل یک تا دو ماه (تقریباً شش هفته برای اکثر بیماران) بعد از جراحی پروتز سینه در حالت شیبدار بخوابید. خوابیدن در این وضعیت به دلیل برداشتن فشار از روی ناحیه زخم و پروتز به کاهش ورم کمک میکند.
چند وقت پس از عمل پروتز سینه میتوانم سینهبند را باز کنم؟
به طور کلی حداقل تا شش هفته پس از عمل بزرگ کردن سینه نباید سینهبند را دربیاورید. سینهها باید در این مدت محکم نگه داشته شود تا فرایند التیام به خوبی طی شود. پس از شش هفته میتوانید هر از گاه سینهبند را باز کنید، اما سعی کنید سینهبند را فقط در شرایط خاص باز کنید و سینهبند نداشتن عادتتان نشود.
سه روز مرخصی بعد از عمل پروتز سینه کافی است؟
اگرچه زمان دقیق برگشت به محل کار به سرعت التیام بستگی دارد، اکثر بانوان میتوانند تقریباً یک هفته پس از جراحی پروتز سینه در محل کار حاضر شوند. نکته مهم این است که در هفته اول دوران نقاهت به خوبی استراحت کنید. برخی بیماران پس از چند روز احساس میکنند که حالشان بهتر است و میخواهند سر کار برگردند.
چقدر طول میکشد تا زخم سینه خوب شود؟
زخمهای جراحی پروتز سینه باید ظرف 2-4 هفته کاملاً بسته شود. جای زخم به مرور زمان محو و نرم میشود. التیام کامل جای زخم تا یک سال طول میکشد و در این مدت باید از زخمها در مقابل نور خورشید محافظت کنید.
سه روز پس از جراحی پروتز سینه میتوانم رانندگی کنم؟
معمولاً توصیه میشود که حداقل تا سه روز پس از عمل پروتز سینه رانندگی نکنید تا ناحیه جراحی تحت فشار و کشش قرار نگیرد و خونریزی نکند. زمان رانندگی پس از عمل بزرگ کردن سینه به مصرف داروهای مسکن تجویزشده بستگی دارد. اکثر بیماران پس از یک هفته میتوانند رانندگی کنند، چون پس از یک هفته دیگر نیازی به مصرف مسکن ندارند. اگر احساس کردید که لازم است داروهای تجویزشده را برای کمتر شدن ناراحتیتان مصرف کنید، تا زمان مصرف دارو رانندگی نکنید.
اگر سینهبند فشردهکننده بعد از عمل پروتز سینه نبندم، چه اتفاقی میافتد؟
اگر سینهبند فشردهکننده را بعد از جراحی پروتز سینه نبندید یا بستنش را قبل از جا افتادن پروتزها در شکل و اندازه جدیدشان متوقف کنید، احتمال جابهجا شدن پروتزها بسیار بالا خواهد بود.
تا چه مدت بعد از عمل پروتز سینه باید باند ببندم؟
باند سینه معمولاً بلافاصله پس از جراحی به مدت یک تا چند هفته باید بسته شود. مدت زمان بستن باند به دستور پزشک بستگی دارد. باند را در روزهای اول پس از جراحی مدام، حتی هنگام خواب، ببندید و فقط آن را هنگام استحمام باز کنید.