دلیل وجود لیپوساکشن یک چیز است: خلاص شدن از دست چربیهای مقاوم بدن که با ورزش و رژیم غذایی از بین نمیروند. اگر نتوانید چربیهای اضافی بخش خاصی از بدن را از بین ببرید، میتوانید از این درمان جراحی بسیار مؤثر، محبوب و ایمن کمک بگیرید. البته در تمام عملهای جراحی احتمال بروز خطرات و عوارض جانبی وجود دارد. اگرچه لیپوساکشن عملی بسیار کمخطر است، بهتر است پیشنگر باشید و اطلاعات کاملی را درباره لیپوساکشن قبل از گرفتن وقت عمل به دست بیاورید.
خطرهای احتمالی حین جراحی لیپوساکشن
سوراخ شدن یا آسیب دیدن دیگر اندامها
سوراخ شدن اندامهای داخلی یک وضعیت اورژانسی است. این مشکل زمانی پیش میآید که جراح یکی از اندامهای داخلی را سهواً با کانولا سوراخ کند یا به آن آسیب بزند. در صورت بروز نشانههای آسیب داخلی لازم است که جراحی فوراً انجام شود، چون اگر سوراخ شدن اندام داخلی درمان نشود، میتواند به مرگ بیمار منجر شود.
عوارض بیهوشی
تصویر از چپ ردیف بالا: گیجی و افت شناختی، گلودرد، لرز و رعشه، سردرد
ردیف پایین از چپ: درد عضلانی، حالت تهوع و استفراغ.
استفاده از داروی بیهوشی در عمل لیپوساکشن میتواند باعث بروز عوارض خاصی حین جراحی و بلافاصله پس از جراحی شود. در پرکابردترین تکنیک لیپوساکشن، یعنی لیپوساکشن تامسنت، از مقدار زیادی داروی بیحسی موضعی لیدوکائین استفاده میشود. وجود مقدار اضافی لیدوکائین در بدن باعث مسمومیت با لیدوکائین میشود که با بیحسی، خوابآلودگی، زنگ زدن گوشها، اختلال در گفتار، تشنج، بیهوشی و خطر ایست قلبی و تنفسی همراه است. معاینه بالینی کامل را پیش از لیپوساکشن انجام بدهید تا مطمئن شوید که شرایط انجام عمل را دارید و عمل خطری برایتان ندارد. همچنین برای این که لیپوساکشن با حداقل خطر همراه باشد، یک جراح پلاستیک مجرب و باصلاحیت را انتخاب کنید.
سوختگی با تجهیزات مانند لیزر یا پروب اولتراسوند
حرکت کانولا باعث سوختگی پوست یا آسیب دیدن عصبها در اثر سایش میشود. همچنین پروبها حین انجام لیپوساکشن اولتراسونیک یا لیپوساکشن با لیزر، که تکنیکهای لیپوساکشن هوشمند هستند، به دلیل عبور انرژی لیزر و اولتراسوند از کانولا بسیار داغ میشوند؛ این حرارت میتواند موجب سوختگی ناحیههای مجاور شود. پوست سوخته ظرف چند روز تاول میزند. سوختگی بر ضخامت کل پوست اثر میگذارد که به پوسته پوسته شدن شدید و مرگ پوست منجر میشود.
آسیب عصبی
احتمال بروز آسیب عصبی در تمام جراحیهای پلاستیک، از جمله لیپوساکشن وجود دارد. کشیده شدن، بریده شدن یا سوختن عصب منجر به بروز آسیب عصبی میشود. آسیب عصبی طیف گستردهای از نقصهای عصبی حسی (بیحسی، گزگز و مورمور شدن) تا نقصهای عصبی حرکتی (ضعف یا فلج شدن بعضی عضلات) را شامل میشود. اگر عصب به شدت آسیب ببیند، اثرات این آسیب دائمی خواهد بود. اکثر موارد آسیب عصبی خودبهخود و بدون درمان ظرف شش ماه تا یک سال بهبود مییابد.
شوک
شوک یکی از عوارض کشنده لیپوساکشن است که اطلاعات چندانی درباره علت بروز آن وجود ندارد. عفونت کردن زخم جراحی میتواند علت شوک باشد. چنانچه عمل زیبایی بر روی متقاضیانی که شرایط لازم را دارند، با رعایت کلیه اصول انجام شود، احتمال شوک بسیار پایین خواهد بود. استافیلوکوک اورئوس عامل ایجاد شوک است؛ شوک با علائمی مانند تب بالا، اسهال، حالت تهوع، راش عضلانی منتشر و پوسته پوسته شدن همراه است.
عوارض جانبی و خطرات احتمالی بعد از لیپوساکشن
لخته خون در ریهها
در لیپوساکشن گسترده، یعنی لیپوساکشنی که با بیش از 5 لیتر تخلیه همراه باشد، خطر ترومبوز وریدهای عمقی و آمبولی کشنده ریه افزایش مییابد. عامل ایجاد آمبولی ریه مادهای مانند لخته خون یا توده چربی است که با جریان خون از نقطهای دور از ریه حرکت کرده، به ریه نزدیک شده و حال سرخرگ ریه را مسدود کرده است. راه رفتن، از بستر بلند شدن و نوشیدن مایعات فراوان از جمله کارهای مهمی است که خطر آمبولی ریه را به حداقل میرساند. تنگی نفس نشانه هشدار مهمی است که اعلام میکند فوراً باید معاینه شوید.
انباشته شدن مایعات بسیار زیاد در ریهها
احتمال انباشته شدن مقدار بسیار زیاد مایع در بدن پس از لیپوساکشن گسترده به دلیل افزایش حجم مواد تخلیه شده با مکش و ناحیههای درمان بزرگ یک دغدغه جدی است. ارتباط خوب بین پزشک و متخصص بیهوشی برای مراقبت بهینه از بیمار و ایمنی درمان حیاتی است.
لخته چربی
آمبولی یکی دیگر از خطرات احتمالی و مرگبار لیپوساکشن است. آمبولی چربی زمانی رخ میدهد که تکه چربی آزاد شده حین جراحی در رگ خونی گیر کند. سپس این تکه آزاد چربی یا وارد ریهها میشود یا به سمت مغز حرکت میکند. هر دو حالت یک مورد اورژانسی است، چون چربی گیر افتاده در ریهها میتواند باعث تنگی نفس، اختلالات تنفسی و ایست تنفسی شود. حالت بدتر این است که تکه چربی به مغز برسد و موجب ناتوانی دائمی و حتی مرگ بشود.
عفونت
عفونت یکی دیگر از خطرهای ذاتی تمام عملهای جراحی است. هرچند برش ایجادشده در لیپوساکشن بسیار کوچک و خطر عفونت پایین است، احتمال عفونت همواره باید در نظر گرفته شود. جدیترین عاملهای تهدید عفونت پس از جراحی باکتریهای گوشتخوار (فاشئیت نکروزان) و سندرم شوک سمی هستند که هر دو میتوانند کشنده باشند. برای درمان عفونت بافت لازم است که عمل دیگری انجام شود؛ عمل مجدد خطر کلی باقی ماندن جای زخم یا اسکار دائمی را افزایش میدهد. برخی جراحان آنتیبیوتیک را به عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای تمام بیماران متقاضی لیپوساکشن تجویز میکنند.
هماتوم یا خونریزی زیرپوستی
هماتوم عارضهای مشابه کبودی و خونمردگی، البته بسیار خطرناکتر از آن است که به درمان فوری نیاز دارد. ناحیه هماتوم سفت است و اگر با آن مواجه شوید، باید فوراً با پزشک تماس بگیرید تا برایتان وقت مشاوره تنظیم کنند. پس از جراحی لازم است که از باند کشی و گن توصیهشده توسط پزشک استفاده کنید، سیگار نکشید و از مصرف داروهای رقیقکننده خون، فعالیتهای بدنی شدید یا بلند کردن بارهای سنگین خودداری کنید.
سروما (نشت مایع زیر پوست)
سروما مایعی است که زیر سطح پوست جمع میشود. ممکن است سروما پس از لیپوساکشن ایجاد شود؛ سروما عموماً در محل برش جراحی یا در محل برداشتن بافت تشکیل میشود. سروماهای کوچک و جزئی همواره به درمان پزشکی نیاز ندارند و بدن مایع را بهطور طبیعی ظرف چند هفته یا چند ماه بازجذب میکند. اما سروماهای بزرگتر باید توسط پزشک درمان شود. اگر سروما بزرگ یا دردناک باشد، پزشک تخلیه کردن آن را توصیه میکند. تخلیه سروما به این شکل انجام میشود که پزشک سوزنی را در سروما فرومیکند و مایع را با سرنگ بیرون میکشد.
ادم (ورم)
چنانچه مایع در بدن تزریق شود، این مایع گاهی در ریهها جمع میشود. در نتیجه ورم یک تا دو روز بعد از جراحی ایجاد میشود و ظرف دو هفته آتی افزایش مییابد. با استفاده از گن، ماساژ و پرهیز غذایی میتوان خطر ورم را به حداقل رساند و دوران نقاهت را کوتاه کرد.
نکروز پوست (مرگ سلولهای پوستی)
نکروز پوست، یعنی مرگ لایهای از پوست که مستقیماً روی ناحیه درمان قرار دارد، یکی از خطرهای مهم اما غیرکشنده لیپوساکشن است. پوست مرده ابتدا تغییر رنگ میدهد و اگر روی ناحیه بزرگی را پوشانده باشد، توسط باکتریها عفونی میشود.
واکنش به داروهای بیهوشی و دیگر داروها
عموم پزشکان توصیه میکنند که لیپوساکشن تامسنت تحت بیهوشی انجام شود؛ بیمار حین بیهوشی باید کاملاً تحت نظر باشد و مقدار کلی داروی بیحسی موضعی وارد شده به بدن نیز باید به دقت تعیین شود تا از مسمومیت سیستمی جلوگیری شود. ترومبوز وریدهای عمقی، آمبولی چربی، عفونت و ادم یا آب آوردن ریه نگرانکنندهترین عوارض احتمالی پس از لیپوساکشن به شمار میآیند.
مشکلات قلبی و کلیوی
لیپوساکشن با تزریق مایعات و تخلیه مایعات از طریق مکش همراه است؛ تغییر میزان مایعات بدن میتواند به بروز مشکلات جدی و مرگبار کلیوی، ریوی و قلبی منجر شود.
خطرات و عوارض جانبی احتمالی در دوران نقاهت پس از لیپوساکشن
مشکلات مربوط به شکل یا انحناهای بدن
عوارض احتمالی خاص مربوط به شکل و انحناهای بدن شامل ناهنجاریها در انحناها و خطوط تعریفکننده بدن میشود. این بدشکلیها زمانی ایجاد میشود که پزشک مقدار بسیار زیادی چربی را از یک ناحیه به بهای بدشکل کردن ناحیه دیگر بردارد یا مقدار زیادی از مایعات جمعشده در یک ناحیه آسیبپذیر را تخلیه کند. جراح پلاستیک در حالت ایدهآل مشکل را حین لیپوساکشن تشخیص میدهد و آن را همان موقع اصلاح میکند، اما مشکل گاهی خود را تا چند روز پس از جراحی نشان نمیدهد. احتمال بروز و شدت مشکل به عاملهای متعددی بستگی دارد که شما و پزشک معالجتان باید آنها را قبل و بعد از عمل در نظر بگیرید.
پوست موجدار، فرورفته یا برآمده
ناهنجاریها و ناهمواریهای پوست یکی از خطرات لیپوساکشن است که صرفاً جنبه زیبایی دارد. اگر خاصیت کشسانی پوست ضعیف باشد، مشکلی که عموماً در بیماران مسنتر وجود دارد، چنانچه زخم به خوبی التیام پیدا نکند یا اگر چربی بهطور یکنواخت برداشته نشود، پوست موجدار، چروکیده یا برآمده میشود. برای مثال چروکها و موجهای روی گردن در تصویر بالا پیامد انبساط و انقباض گرمایی کلاژن پوست گردن در اثر استفاده از لیزر است.
بیحسی، کبودی، درد، ورم و ناراحتی
کبودی شدید، ورم و بیحسی دور ناحیه درمان شایعترین عوارض جانبی ناخوشایند پس از لیپوساکشن است. لیپوساکشن تمام رگهای کوچک نزدیک موضع درمان را پاره میکند و به همین دلیل کبودی کمی پس از درمان ایجاد میشود. کبودی اکثر بیماران ظرف دو تا چهار هفته پس از جراحی در حد قابل توجهی کم میشود. بیمارانی مانند افراد مبتلا به هموفیلی که به راحتی خونریزی میکنند و افرادی که پیش از لیپوساکشن داروهای ضدالتهابی مصرف کردهاند، با کبودی شدیدتر و طولانیتری مواجه میشوند. باید بدانید که ممکن است ترشح مایعات از زخمهای متورم همچنان ادامه داشته باشد. ورم واکنش طبیعی به هر گونه اختلال یا آسیب در بافتهای بدن است. ورم اکثر بیماران تا هفته سوم پس از جراحی در حد زیادی فروکش میکند، البته بخشی از ورم به مدت سه ماه باقی میماند. بیحسی ظرف شش ماه برطرف میشود، البته بیشتر طول کشیدن بیحسی میتواند علامت آسیب عصبی دائمی باشد. پزشک ناراحتی بیمار را پیشبینی میکند و داروهای مسکن مناسب را تجویز میکند.
عفونت
پوست به ندرت پس از جراحی لیپوساکشن عفونت میکند. عفونت پوست گاهی به درمان جراحی نیاز دارد که با خطر باقی ماندن جای زخم همراه است.
عدمتعادل مایعات
اگر مقدار زیادی مایع حین لیپوساکشن تزریق شود، مشکل عدمتعادل مایعات ایجاد میشود. وجود مایعات اضافی میتواند باعث بروز مشکلات مرگبار قلبی، ریوی و کلیوی در زمان تلاش بدن برای بازیابی تعادل شود. عدمتعادل مایعات را نباید با سروما یا جمع شدن مایع زرد کمرنگ خون در محل برداشتن بافت اشتباه بگیرید. اگرچه سروما معمولاً موقتی است، گاهی لازم است که پزشک یا پرستار آن را با سوزن تخلیه کند.
جای زخم
باقی ماندن جای زخم عمل یکی از عوارض احتمالی شایع تمام عملهای جراحی است. جای زخم عمل لیپوساکشن عموماً شبیه به نقطهای کوچک به اندازه یک جوش است. اسکار به این کوچکی در اکثر موارد به تدریج ظرف شش ماه آتی کمرنگ میشود تا اینکه دیگر اصلاً جلب توجه نمیکند. برخی بیماران با تغییر رنگدانهای هایپرپیگمانتاسیون (پررنگ شدن پوست) در محل جراحی مواجه میشوند.
تغییر در حس پوست
برخی بیماران پس از لیپوساکشن با عارضه پارستزی یا تغییر حس در محل جراحی روبهرو میشوند. پارستزی به شکل افزایش حساسیت یا درد در موضع درمان یا بیحسی موضع بروز مییابد. این احساس شایع و عادی است. عصبها پیامهای پوستی را منتقل میکنند که حین لیپوساکشن آسیب دیده است، اما این تغییر حسی معمولاً ظرف سه ماه برطرف میشود.
تغییر در رنگ پوست
خونریزی حین لیپوساکشن اجتنابناپذیر است، ممکن است خون زیر پوست ناحیه جراحی جمع شود. جمع شدن خون زیر پوست باعث میشود موضع درمان ناهموار به نظر بیاید و باعث تغییر رنگ پوست میشود. شدت تغییر رنگ به روش لیپوساکشن بستگی دارد. پوست معمولاً پس از یک ماه به رنگ عادی برمیگردد. ممکن است پزشک توصیه کند که برای درمان لک پوستی پس از لیپوساکشن از هیدروکینون استفاده کنید. اگر تغییر رنگ مدتی بیشتری طول کشید، حتماً با پزشک مشورت کنید تا بدانید که برای کاهش تغییررنگ ناحیه درمان باید چه کاری انجام بدهید.
عوارض مربوط به التیام یافتن زخم
سفتی و انقباض ناحیه لیپوساکشن، کبودی، ورم، سوزش یا درد انفجاری متناوب عوارض متداول پس از لیپوساکشن است، چون پوست، عضلهها و بافت در زمان التیام یافتن عصبهای حسی کشیده میشوند. مصرف مسکن و داروهای شلکننده عضله به مقابله با این ناراحتی کمک میکند.
جمعبندی
تمام عوارض و خطرات مربوط به لیپوساکشن در صورت انجام شدن عمل بر روی یک ناحیه بزرگ، تخلیه حجم زیادی از چربی یا انجام دادن همزمان چند عمل تشدید میشود؛ برای مثال میتوان عملهای زیبایی تکمیلی از قبیل جراحی کوچک کردن شکم، لیفت صورت و کوچک کردن سینه را همزمان با لیپوساکشن انجام داد. اکثر بیماران از نتیجه لیپوساکشن رضایت دارند و با عوارض جدی روبهرو نمیشوند. تا جاییکه میتوانید درباره لیپوساکشن اطلاعات کسب کنید، محدودیتهای عمل را بشناسید و پیش از جراحی با پزشک معالجتان مشاوره مفصلی درباره بهترین روش لیپوساکشن داشته باشید تا مطمئن شوید که به سالمترین و ایمنترین روش به نتایج دلخواهتان دست مییابید.
پرسشهای متداول
آیا لیپوساکشن عمل پرخطری است؟
لیپوساکشن به تنهایی یکی از عملهای ایمن است و خطر بروز عوارض جدی مرتبط با این عمل پایین است. اما عملهای ترکیبی، بهویژه بر روی افراد چاق یا مسن خطر بروز عوارض را به شدت افزایش میدهد.
عوارض لیپوساکشن تا چه حد شایع است؟
نرخ کلی بروز عوارض لیپوساکشن تقریباً پنج درصد است و اکثر عوارض خفیف است. بااینحال مطالعات نشان داده است که نرخ مرگهای ثانویه مرتبط با این عمل یک در پنج هزار است.
ایمنی عمل لیپوساکشن چقدر است؟
لیپوساکشن عموماً عمل بسیار ایمنی است که دوران نقاهت آن نیز نسبتاً آسان است. بااینحال برخی افراد شرایط انجام لیپوساکشن را ندارند. لیپوساکشن درمان ایمنی است، اما هرچه نباشد نوعی جراحی است.
دوران بهبود لیپوساکشن با درد زیادی همراه است؟
بهطور کلی باید انتظار کمی درد و ناراحتی را در دو تا چهار روز اول پس از جراحی داشته باشید. درد پس از گذشت این مدت به تدریج کمتر میشود. ناحیه دور محل جراحی به لمس حساس و دردناک است که البته به سرعت بهتر میشود.
آیا لیپوساکشن جای زخم روی بدن باقی میگذارد؟
لیپوساکشن مدرن عملی کمتهاجمی است، بااینحال برای انجام آن چارهای جز ایجاد چند برش کوچک وجود ندارد. درهرحال احتمال باقی ماندن جای زخم آشکار پس از لیپوساکشن بسیار پایین است و اکثر افراد دلیلی برای نگرانی دراینباره ندارند.
آیا لیپوساکشن یک جراحی مهم و بزرگ است؟
لیپوساکشن یکی از رایجترین عملهای زیبایی در جهان است. ضمناً لیپوساکشن عمل مهمی است که احتمال بروز خطرات و عوارض احتمالی جدی در آن وجود دارد. میتوانید درمانهای کمتهاجمیتری را امتحان کنید. پیش از موافقت با انجام لیپوساکشن تمام درمانهای ممکن را بررسی کنید.
نرخ موفقیت لیپوساکشن چقدر است؟
یک مطالعه رضایت دو گروه از بیماران را از نتایج لیپوساکشن بررسی کرد؛ گروه اول وزنشان پس از لیپوساکشن اضافه شده بود و گروه دوم اضافه وزن پیدا نکرده بودند؛ 30 درصد از گروه اول و 48 درصد از گروه دوم از نتایج لیپوساکشن بسیار راضی و به ترتیب 43 و 34 درصد از نتایج راضی بودند.
لیپوساکشن بر هورمونها اثر میگذارد؟
لیپوساکشن موجب کاهش چشمگیر چربی و وزن بدن، دور کمر و میزان لپتین میشود. تغییرات چربی بدن و دور کمر با تغییرات همزمان در هورمونهای مرتبط با ادیپوز، انسولین و گرلین همراه است و درک بیمار از شکل بدن را نیز بهبود میدهد.
لیپوساکشن بر متابولیسم اثر میگذارد؟
چون بافت ادیپوز (چربی) اندامی پیچیده با فعالیت متابولیک است، حذف فوری آن در عمل لیپوساکشن تأثیر مستقیمی بر متابولیسم افراد چاق و غیرچاق میگذارد.
لیپوساکشن بر باروری اثر میگذارد؟
نگرانی اصلی اکثر بانوانی که قصد انجام لیپوساکشن دارند، این است که آیا لیپوساکشن بر ایمنی بارداریهای آتی اثر میگذارد یا خیر. شواهدی در دست نیست که نشان بدهد لیپوساکشن برای بارداری خطرناک است.