ماموپلاستی یک عمل جراحی زیبایی برای تغییر فرم و اصلاح شکل سینه خانم‌هاست که هدف این جراحی بهبود ظاهر سینه‌ها می‌باشد. این جراحی به منظور افزایش جذابیت و زیبایی سینه‌ها انجام شده و حداقل جای بخیه را برجای می‌گذارد. از طرفی، برجا ماندن جای بخیه جزو عوارض هرگونه عمل جراحی بر روی سینه بوده و میتواند ظاهر ناخوشایندی ایجاد کند. از این‌رو، در ادامه روش‌های موثر در بهبود جای بخیه ماموپلاستی را بررسی می‌کنیم.
جای بخیه بعد از عمل ماموپلاستی
در اکثریت موارد، جای بخیه بعد از جراحی در اوایل مثل یک خط برجسته و نازک در سراسر پوست دیده میشود. در ابتدا، جای زخم قرمز یا صورتی رنگ خواهد بود. با این حال، تمامی این موارد همراه با بهبودی جای زخم تغییر ظاهر خواهند داشت. به مرور زمان، جای زخم یا بخیه معمولا صاف شده و تا حدودی محو میشود که این امر ممکن است ماه‌ها و گاها تا ۱ سال نیز طول بکشد.
جای بخیه بعد از عمل ماموپلاستی در افرادی که پوست بسیار تیره یا روشنی دارند، بیشتر به چشم می‌آید. چنانچه این دسته از افراد در معرض مستقیم نور خورشید قرار بگیرند، ممکن است جای بخیه سینه آنها بیشتر جلب توجه کند. از این‌رو، حتما باید روزانه از کرم ضدآفتاب استفاده کنند.
جراحی ماموپلاستی با استفاده از تکنیک‌های مختلفی انجام میشود و جای بخیه ایجاد شده بعد از این عمل به تکنیک مورد استفاده در جراحی و همچنین اهداف مدنظر بیمار و سایز سینه‌ها بستگی دارد.
بعد از عمل ماموپلاستی معمولا باید انتظار ایجاد جای بخیه در اطراف نوک پستان، در امتداد قسمت پایین چین سینه، و یک خط عمودی بین این دو ناحیه را داشته باشید که شکلی شبیه به حرف T یا شبیه به یک لنگر است. برخی از جراحان ترجیح می‌دهند که این عمل را با حذف اسکار چین سینه انجام دهند که این امر موجب کاهش اسکار یا جای زخم عمودی میشود. اگر ماموپلاستی تنها با استفاده از تکنیک‌های لیپوساکشن انجام شود، فقط زخم‌هایی جزئی در زیر بازو وجود خواهند داشت که دیده نمی‌شوند. به این تکنیک جراحی، ماموپلاستی بدون جای بخیه گفته میشود.
روش‌های از بین بردن جای بخیه بعد از عمل ماموپلاستی
دانستن راهکارهای مراقبت و درمان بافت اسکار برای بهبود ظاهر جای بخیه‌های بعد از عمل ماموپلاستی بسیار ضروری است. بعد از عمل ماموپلاستی، پزشک راهکارهای موثری را برای مراقبت و نگهداری صحیح از جای زخم یا بخیه به شما ارائه خواهد کرد که برخی از آنها عبارتند از:
ماساژ جای بخیه
ماساژ ملایم جای بخیه با نوک انگشتان: به آرامی و به طور ملایم، جای بخیه را به صورت افقی (چپ و راست)، عمودی (بالا به پایین) و همچنین به طور دورانی یا چرخشی با نوک انگشتان خود ماساژ دهید. می‌توانید ماساژ دادن جای بخیه را ۲ هفته پس از عمل جراحی خود شروع کنید. این امر میتواند از سفت و برجسته شدن جای بخیه یا بافت اسکار و همچنین چسبیدن آن به بافت‌های زیرین از جمله عضلات و استخوان‌ها که میتواند حرکت را محدود کند، جلوگیری کند.
استفاده از کرم ضدآفتاب
نه تنها در مورد جای بخیه و زخم، بلکه حتی در صورت نداشتن آن هم باید هرباری که قصد رفتن به استخر رو باز یا پلاژ بانوان را دارید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. اشعه ماوراء بنفش خورشید باعث تخریب سلول‌های پوستی شده و این امر باعث تیره رنگ شدن بافت اسکار یا جای بخیه پس از عمل جراحی میشود.
استفاده از بانداژ سیلیکونی یا ژل و پمادهای مخصوص زخم
بانداژ سیلیکونی یا ژل و پمادهای مخصوص زخم، بهترین راه حل بدون نسخه برای بهبود جای بخیه بعد از عمل ماموپلاستی هستند. ورق‌های سیلیکونی نوعی بانداژ آغشته به سیلیکون هستند که برای هیدراته نگه داشتن و کمک به افزایش انعطاف پذیری یا خاصیت ارتجاعی پوست استفاده میشوند. استفاده از بانداژ سیلیکونی بعد از گذشت مدت کوتاهی از عمل جراحی میتواند در بهبود جای بخیه موثر بوده و همچنین درد، خارش و سایر ناراحتی‌های ناحیه را کاهش دهد.
می‌توان از ژل و پمادهای مخصوص زخم نیز برای جای زخم و بخیه جدید یا قدیمی استفاده کرد تا به کاهش ظاهر آنها کمک کند. به مرور زمان، جای بخیه کمرنگ شده و حتی اندازه آن نیز کوچکتر میشود. ممکن است پزشک به شما توصیه کند که به محض بهبودی جای زخم جراحی از ژل و پمادهای مخصوص زخم استفاده کنید. برای اثر بخشی و موثر بودن این ژل‌ها باید روزانه از آنها استفاده کنید تا به نتیجه دلخواه خود برسید که این امر میتواند چندین ماه زمان‌بر باشد.
چسب اسکار (Embrace)
چسب اسکار نوعی خاصی از بانداژ یا پانسمان است که بلافاصله بعد از بستن برش‌های جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این چسب اسکار یا پانسمان برای جمع کردن لبه‌های پوست و تسریع روند بهبودی طراحی شده و نیز حاوی سیلیکون است و ممکن است نیاز باشد که تا ۱ سال بصورت روزانه از آن استفاده شود.
در سال ۲۰۱۵، تحقیقی در مورد اثرات این نوع چسب اسکار بر روی ۳۶ داوطلب که به تازگی عمل ابدومینوپلاستی انجام داده بودند صورت گرفت. پس از گذشت ۱۲ ماه از استفاده، نتایج کاهش چشمگیر جای بخیه را نشان می‌دادند. اما با این حال، تحقیقی در مورد اثرگذاری چسب اسکار بر روی جای بخیه عمل ماموپلاستی انجام نشده است.
لیزر فرکشنال
چنانچه مدت‌ها پس از بهبودی جای زخم جراحی، هنوز هم جای بخیه شما بیش از حد تیره یا ضخیم باشد ممکن است لیزر فرکشنال گزینه مناسبی برای درمان آن باشد. در این روش از لیزرهای میکروسکوپی استفاده میشود که میتواند در یک جلسه درمانی مناطق وسیعی از پوست را به طور همزمان درمان کند. لیزر فرکشنال هر دو لایه درم و اپیدرم پوست را هدف قرار داده و به همین دلیل برای برداشتن اسکارهای عمیق‌تر مناسب است. ممکن است پوست ناحیه تحت درمان تا مدتی بعد از انجام لیزر، به طور موقت برنزه شود.
ممکن است به صورت هر یک ماه در میان به جلسات درمانی متعددی نیاز داشته باشید. برای دستیابی به نتایج مطلوب ممکن است به ۴ تا ۵ جلسه درمان نیاز باشد. می‌توان از لیزر فرکشنال پس از بهبودی جای زخم ناشی از عمل کوچک کردن سینه نیز استفاده کرد. در این روش درمانی از عوارض احتمالی لیزر تراپی اعم از هیپرپیگمانتاسیون (ایجاد لکه‌های تیره پوست) جلوگیری میشود.
عمل جراحی
تنها راه برای از بین بردن کامل جای بخیه از طریق برخی عمل‌های جراحی خاص است که توسط جراح زیبایی یا متخصص پوست انجام میشود. عمل جراحی برداشتن جای بخیه معمولا باعث ایجاد جای زخم یا اسکار جدید به جای قبلی میشود؛ اما این احتمال نیز وجود دارد که جای بخیه جدید، کوچکتر و ظریف‌تر بوده و کمتر به چشم بزند.
پیوند پانچ (Punch Grafting) یکی از روش‌های موثر برای از بین بردن جای بخیه است. در درجه اول از این روش برای جای بخیه عمیقی که سایز کوچکتری داشته اما نواحی بیشتری را پوشش می‌دهد، استفاده میشود.
در این روش، پزشک برای پرکردن جای زخم‌های عمیق از پیوند پوست سایر نقاط بدن (مانند گوش‌ها) استفاده می‌کند که در نتیجه این عمل پیوند موجب صاف‌تر و کم عمق‌تر شدن جای بخیه میشود. بهبودی از عمل پیوند پانچ تا ۱ هفته طول می‌کشد.
سایر روش‌های موثر در از بین بردن جای بخیه شامل موارد زیر میشوند:
- لایه برداری شیمیایی
- لیزر درمانی
- متسع کننده بافت (تیشو اکسپندر)
- کرم و قرص سفید کننده موضعی پوست
کارهایی که باعث بدتر شدن جای بخیه بعد از عمل ماموپلاستی میشود.
باید از اقداماتی که باعث بدتر شدن جای بخیه بعد از عمل ماموپلاستی میشوند خودداری کنید. این موارد شامل نکات زیر میشوند:
- لایه برداری یا اسکراب بیش از حد: بویژه حین بهبودی زخم بیشتر باید از این امر بپرهیزید.
- بلند کردن اشیای سنگین: تا ۶ هفته اول پس از جراحی باید از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
- خاراندن جای بخیه
- سیگار کشیدن: برای کاهش عوارض جراحی باید حداقل ۱ ماه قبل از جراحی سیگار را ترک کنید.
- برنزه کردن: برنزه کردن موجب تیره‌تر شدن جای بخیه شده و موجب میشود بیشتر به چشم بخورد.
جمع بندی
جای بخیه و زخم بعد از عمل جراحی ماموپلاستی امری اجتناب ناپذیر است اما می‌توانید با انجام این عمل توسط جراح مناسب، کمترین میزان جای بخیه ممکن را داشته باشید. حتما قبل از انتخاب یک جراح پلاستیک، نمونه عمل‌های قبلی ماموپلاستی جراح و تصاویر قبل و بعد از عمل انجام شده توسط او را ببینید. این امر میتواند به شما در سنجش کیفیت کار، نتیجه مدنظر و همچنین عوارض بعد از عمل جراحی کمک کند. از سوی دیگر، جراح میتواند بعد از عمل نکات مهمی را در رابطه با مراقبت از جای زخم به منظور کاهش عوارض به شما آموزش دهد.
پرسش‌های متداول
آیا جای بخیه بعد از جراحی ماموپلاستی قابل اجتناب است؟
جای زخم و بخیه در هر نوع جراحی سینه امری کاملا اجتناب ناپذیر است.
چه مدتی طول می‌کشد تا جای بخیه عمل ماموپلاستی محو شوند؟
پس از گذشت ۶ ماه، جای بخیه عمل ماموپلاستی معمولا صاف‌تر شده و کوچکتر از قبل شده و تا حدودی محو میشود. رنگ جای بخیه تا ۱ الی ۲ سال آینده روشن خواهد بود. در اکثریت موارد، می‌توان جای بخیه را زیر سوتین و لباس پنهان کرد.
آیا اسکار یا جای بخیه ناشی از عمل جراحی کوچک کردن سینه دائمی هستند؟
در هر نوع عمل جراحی که شامل بریدن بافت باشد، درجاتی از زخم یا بخیه برجای خواهد ماند که بطور کامل از بین نمی‌روند.
چه روغنی برای بهبود جای بخیه جراحی موثر است؟
از جمله روغن‌های ضروری که میتوانند ظاهر جای بخیه را بهبود ببخشند عبارتند از:
آیا باید جای بخیه عمل ماموپلاستی را مرطوب نگه داشت؟
گاها استفاده از کرم ویتامین E برای جای بخیه توصیه میشود اما شواهد پزشکی از موثر بودن آن در دست نیست. اما ماساژ جای زخم یا بخیه با کرم ویتامین E میتواند به مرطوب ماندن ناحیه و جلوگیری از خشک شدن آن کمک کند و در افزایش انعطاف پذیری پوست ناحیه نیز موثر باشد.
